Leon XIII.aren herentzia: egiturak sortzen dituen pentsamendua
Aukeratutako izena, Leon, ez da xehetasun txiki bat. Leon XIII.ari, 1891n, Rerum Novarum pentsamendu sozial katoliko modernoaren sorrerako entziklika argitaratu zuen Aita Santuari omenaldi esplizitua da. Testu hura iraultzailea izan zen bere garairako: lehen aldiz, Elizak argi eta garbi adierazten zituen langileen baldintzak, Estatuaren papera, eskubide sozialak eta kapitalismo liberalaren mugak. Lanaren duintasuna, antolatzeko eskubidea, jabetzaren funtzio soziala eta moralki antolatutako ekonomiaren beharra defendatzen zituen.

Pentsamendu horrek biziki markatu zuen Jose Maria Arizmendiarrieta. Berak aitortzen zuen: "Pentsamendu kooperatibo modernoaren inspirazio iturririk emankorrena kristau doktrina soziala izan da, Rerum Novarum entziklikarekin hasitakoa" (Arizmendiarrieta, Oinarrizko testuak, Euskadiko Kutxa, 1983).

Aukeratutako izena, Leon, ez da xehetasun txiki bat. Leon XIII.ari, 1891n, Rerum Novarum pentsamendu sozial katoliko modernoaren sorrerako entziklika argitaratu zuen Aita Santuari omenaldi esplizitua da

Arizmendiarrietarentzat, Rerum Novrum ez zen erreferentzia ideologiko hutsa, errealitatean jarduteko plataforma baizik.

Frantzisko eta arimadun ekonomia bultzatzea
Aita Santu berriak Frantzisko Aita Santuaren ikuspegi pastorala, profetikoa eta ekologikoa ere heredatzen du. Laudato Si' eta Fratelli Tuttirekin jarraituz, Leon XIV.ak ekonomiaren dimentsio espiritual eta estrukturala azpimarratzen du. Premiazkotzat jotzen du erauzketa logika batetik logika sortzaile batera igarotzea, merkatua bizitzaren zerbitzura egongo den logika batera, eta ez alderantziz.

Horregatik, Gizarte Ekonomiaren eta Guztion Ongiaren aldeko Munduko Goi-bilera iragarri du, Gizarte Doktrinaren printzipioetan oinarritutako eredu alternatiboak sustatzeko: giza duintasuna, ondasunen destino unibertsala, elkartasuna, subsidiariotasuna eta parte-hartzea.

Gizarte ekonomiaren erronkak XXI. mendearen bigarren laurdenean
Gizarte ekonomiak, ikusgarritasuna irabazi badu ere, erronka sakonak ditu gaur egun. Globalizazioak, digitalizazio azkarrak, automatizazioak, plataforma teknologikoen botereak eta krisi ekologikoak bere eskala-, gobernantza- eta finantzaketa-ereduak birpentsatzera behartzen dute. Esparru egokirik gabe, arriskua da "ertzen ekonomiako" eremu batera mugatzea.

Askok iluntasun moraltzat jotzen duten garai honetan, Leon XIV.ak sustraidun lidergoa eskaintzen du —Leon XIII.a eta Arizmendiarrietarenak-, egiturazko ikuspegiarekin –Frantziskorena-, eta arima kristauarekin, fededun eta fedegabeekin hitz egiteko gai dena, beste ekonomia bat posible eta beharrezkoa dela sinetsita

Leon XIV.ak ohartarazi duenez, gizarte ekonomiaren ikuspegia idealistegia da, eta horrek "alternatiba sinboliko" bihurtzen du, benetako eragin gaitasunik gabe. Bere egiturak birpentsatu behar direla azpimarratu du, irizpide hauek oinarri hartuta: eraginkortasuna, justizia, berrikuntza inklusioarekin eta hazkundea, muga ekologikoekin.

Tresna berriak ere proposatzen ditu: banku etiko globalak, enpresa prestakuntza humanistako sareak eta etekin finantzarioaz haraindiko inpaktu soziala balioetsiko duten metrikak.

Lidergo arimaduna
Askok iluntasun moraltzat jotzen duten garai honetan, Leon XIV.ak sustraidun lidergoa eskaintzen du —Leon XIII.a eta Arizmendiarrietarenak-, egiturazko ikuspegiarekin –Frantziskorena-, eta arima kristauarekin, fededun eta fedegabeekin hitz egiteko gai dena, beste ekonomia bat posible eta beharrezkoa dela sinetsita.

Leon XIV.ak bere egiten ditu Frantziskok utzi zizkigun hitzak: "Ekonomia gizatiarra izango da, edo egiturazko indarkeria modu berri bat izango da. Gure fedeak, bihotzak ez ezik, erakundeak eraldatzeko deia egiten digu".