Garapen jasangarriaren gaineko eragina (SDIM25): zer berri?
Israelgo armada Gazan egiten ari den genozidioa izan zen eztabaiden ardatz nagusia. Trumpen eta Netanyahuren hitzaldiek argi utzi zuten bizi dugun une geopolitikoaren gogortasuna.
Aldi berean, hirian Garapen Iraunkorrari buruzko Eraginaren Bilerak 2025, SDIM25 izenekoak zeuden. Gobernu, enpresa, unibertsitate eta gizarte erakundeetako mila ordezkari baino gehiago bildu ziren han. Topaketa hau termometro global moduko bat da: beldur handiak eta baita etorkizunerako aukerak ere mahai gainean jartzen diren espazio bat.
Zalantzak eta aukerak
Deigarria da nazioarteko ezegonkortasun politikoa ia esku-hartze guztietan presente egotea. Aliantza ahulak, egun batetik bestera norabidea aldatzen duten ekonomiak eta lehengo indarra ez duen multilateralismoa daukan mundu batean bizi garela errepikatzen den ideia. Badirudi edozein txinpartak potentzien arteko tentsioak larriagotu ditzakeela.
Trantsizio energetikoari buruzko eztabaida ere argi geratu da. Galdera sinplea baina erraldoia da: nola bermatzen dugu energia nahikoa den klima aldaketaren aurkako borroka alde batera utzi gabe? Teknologia berriez eta sistema erresistenteagoak indartzeko moduaz hitz egin zen. Bereziki hunkigarria den datu bat: klimatik eratorritako osasun arazoak 1,5 bilioi dolar baino handiagoak izan daitezke 25 urte eskasetan.
“Sentsazioa orokorra da dena lotuta dagoela: klimak, ekonomiak, geopolitikak, teknologiak eta enpleguak puzzle bera osatzen dute. Hori konpontzea ez da erraza izango, baina argi dago ez dagoela konponbiderik lankidetzarik gabe eta epe luzerako begiradarik gabe”
Teknologiari dagokionez, adimen artifiziala izan zen protagonista. Mundu guztiak onartzen du bere potentziala, baina, aldi berean, segurtasuna ziurtatuko duen egitura falta izugarria dago. Erakundeen %10ek soilik du IAren gobernantza serioa, eta %1ek baino gutxiagok erabiltzen du modu arduratsuan hasieratik amaierara. Argi dago arau argiak behar ditugula berrikuntzak aurrera egin dezan, gizartearen konfiantza arriskuan jarri gabe.
Alde ekonomikoak ere ez zuen baikortasun handirik ekarri: kontsultatutako ekonomialari nagusien %72k hazkunde txikia aurreikusten du. Hala ere, itxaropen izpi bat egon zen: Asia eta Ipar Afrikako ekonomia emergenteak dira gurdiari tira egingo diotenak, nahiz eta herrialde garatuetan egoera dezente ahulagoa izan.
Azkenik, funtsezkoa dirudien gai bat talentuarena eta enpleguarena da. Industria enpresa askok ez dute profil kualifikaturik aurkitzen, eta gehien harritzen duen datua da Z belaunaldiaren %40 baino gehiago sektore horretan datozen hilabeteetan lana uztea pentsatzen ari dela. Hori enpresek eskaintzen dutenaren eta gazteek bilatzen dutenaren arteko deskonexioaren adierazle argia da.
Azkenean, sentsazio orokorra da dena lotuta dagoela: klimak, ekonomiak, geopolitikak, teknologiak eta enpleguak puzzle bera osatzen dute.
Hori konpontzea ez da erraza izango, baina argi dago ez dagoela konponbiderik lankidetzarik gabe eta epe luzerako begiradarik gabe.